Jonge Kinderen Moeten Actief En Creatief Bezig Kunnen Zijn

Met actief en creatief bezig zijn bedoel ik dat kinderen hun spel zelf moeten kunnen maken. Onder andere door het (teveel) kant-en-klare speelgoed van tegenwoordig (met spel- en gewone computer, tv, dvd enz) krijgen kinderen veel te weinig kans om zelf actief te zijn, hun fantasie te gebruiken en hun motoriek en zintuigen te ontwikkelen. Daarbij komt dat ze vaardigheden die voor het goed kunnen leren op school waardoor ook onvoldoende ontwikkeld worden.

Als je jonge kinderen hebt dan weet je dat ze in hun fantasie alles kunnen. Een steentje is eerst een taartje dat jij lekker op moet eten en op een ander moment kan het steentje ineens weer iets helemaal anders voorstellen. Dat is de kracht van de fantasie die jonge kinderen nog hebben en die de kans moet krijgen om tot volle bloei te komen. Over een (te) ruime fantasie die jonge kinderen hebben hoef je je niet bezorgd te maken want die verdwijnt tegen de tijd dat de fase van de zg. schoolrijpheid begint te komen. Dan worden de fantasie op een andere manier door je kind ingezet en dan verdwijnt ook het fenomeen dat een voorwerp op een moment het een kan zijn en op een ander moment weer iets anders.

Deze fantasie zorgt ervoor dat kinderen kunnen spelen en zich kunnen ontwikkelen. Wij zijn onderdeel van de natuur en het is pas in de laatste paar decennia dat kinderen (veel) speelgoed tot hun beschikking hebben. Vroeger leefden de mensen nog dichter bij de natuur en hadden ze weinig bezittingen maar ook toen speelden kinderen en ontwikkelden ze zich. Het spelen van kinderen is een soort oerkracht die nodig is om te kunnen ontwikkelen en kinderen weten dit instinctief. De fantasie zorgt ervoor dat alle voorwerpen voor het spel gebruikt kunnen worden en het beste is als deze voorwerpen zo weinig mogelijk "af" zijn. Leer je je kindje dat een plastic aardbei en aardbei is en niets anders dan beperk je zijn fantasie. Een plastic aardbei is overigens ook geen aardbei maar een stukje plastic waarin wij de vorm en de kleur van een aardbei herkennen. Door je kindje te leren dat dat een aardbei is en niets anders, geeft je hem eigenlijk informatie die niet klopt, maar dat terzijde.

Kinderen spelen in feite hun eigen leven en ervaringen na. Is oma ziek en ligt ze in het ziekenhuis dan zie je dat kinderen bv. doktertje gaan spelen en hun eigen ervaringen omzetten en verwerken door het spelen. Daarom is het belangrijk dat kinderen wat basisspeelgoed hebben zoals wat pannetjes, kommetjes, blokjes, houten lepels, stokjes, steentjes (als ze groot genoeg zijn dat ze die niet meer in hun mond steken) lappen, wasknijpers, wat poppen of knuffels enz.

Verder zijn een paar stoelen, een tafel, een kleine tafel, een grote bak enz. heel geschikt om mee te spelen. De stoelen kunnen een trein worden of op hun kant gezet een boot. Met lappen kun je tenten bouwen, ze gebruiken als dekentje voor de pop of voor jezelf om onder te gaan liggen. De tafel kan als hut dienen en de kleine tafel als brug waar je vanaf kunt springen. Als kinderen op deze manier kunnen spelen dan oefenen ze op een vanzelfsprekende manier hun motoriek: lappen ophangen, wasknijpers openknijpen, in een pannetje roeren enz. Verder worden hun zintuigen ontwikkeld want de lappen voelen anders dan de steentjes, hebben een ander gewicht en klinken anders als ze op de grond vallen.

En het allerbelangrijkste is nog (hoewel je dat eigenlijk niet zo kunt zeggen want in de ontwikkeling van kinderen hangt alles met alles samen) dat kinderen leren hoe ze moeten leren. Ze leren een plan maken (ik wil een tent maken of een kasteel bouwen, hoe begin ik en wat moet ik doen om mijn plan uit te voeren), ze leren wat kan en wat niet kan (een lap blijft niet zelf rechtop staan en een steentje is te licht om een hele lap tegen te houden), ze leren om het probleem dat ze hebben op te lossen (als je er tenminste niet meteen bij staat om ze hij het minste of geringste te helpen) en nog veel meer. Als je de tijd neemt om naar je kind te kijken als het speelt en je jezelf afvraagt wat hier eigenlijk voor vaardigheden geoefend worden die bij het leren op school straks zo hard nodig zijn dan zul je versteld staan hoeveel wijsheid er in het natuurlijke kinderspel terug te vinden is.

Er komen steeds meer kinderen die niet meer of niet meer goed kunnen spelen. Dat kan verschillende redenen hebben maar een van de belangrijkste redenen is dat we ze eigenlijk het spelen afleren, ze veel teveel en te "af" speelgoed aanbieden waardoor ze vaak door de bomen het bos niet meer zien. Meestal komt het erop neer dat alles in de kamer rondgestrooid wordt en er eigenlijk met niets echt gespeeld wordt. Om te kunnen spelen hebben jonge kinderen eigenlijk maar heel weinig en simpel basisspeelgoed nodig. Heeft je kindje teveel speelgoed dan moet je dat natuurlijk niet allemaal tegelijk weghalen maar beetje voor beetje. Kinderen die niet goed kunnen spelen hebben soms hulp nodig om het zelf spelen weer te ontdekken.

Hoe speelt jouw kindje en gaat het met het speelgoed dat hij heeft om?

Jonge Kinderen Zijn "Na-apers"

Wij zijn allemaal eigenlijk een beetje "na-apers" want anders zouden we niet van anderen kunnen leren. Kijk maar naar de landen wiens economie groot geworden is door bestaande producten te kopieren.

Jonge kinderen leren vooral door na te doen wat volwassenen doen. Wij zijn het "voor-beeld" dat zij "na-doen". Jouw jonge kind wil voortdurend doen (0f naspelen) wat jij doet en wil heel graag "helpen" hoewel wij dat niet altijd als helpen ervaren. Bij het opvoeden van kinderen is het heel belangrijk dat wij ons realiseren dat jonge kinderen dit gedrag hebben zodat wij hier op een goede manier gebruik van kunnen maken.

Wil je jonge kinderen iets laten doen dan is het belangrijk om niet met je kind in discussie te gaan maar het gewoon zelf gaan doen. Een simpel voorbeeld: wil je weggaan doe dan eerst zelf je jas aan voordat je je kind zijn jasje aan doet. Je maakt dan handig gebruik van de behoefte om "na-te-apen" en je kind weet tegelijkertijd dat jullie ergens naar toe gaan. Woorden en dingen uitleggen komen bij jonge kinderen lang niet altijd op die manier aan als wij denken of zouden willen. Discussies aangaan met jonge kinderen is vaak weinig effectief en het kan zelfs frustrerend zijn omdat je kind niet goed jouw gedachtengang kan volgen. Jij kunt dan gaan denken dat het niet wil doen wat jij wilt en daardoor geïrriteerd raken. Het goede voorbeeld geven werkt veel beter en daar heeft je kind houvast aan omdat het kan zien wat de bedoeling is. Op deze manier kun je het gedrag van kinderen op een vanzelfsprekende manier positief beïnvloeden.

Stel je wilt speelgoed met je kind schoon gaan maken. Het is nu prachtig weer en je kunt nu heel gemakkelijk een grote bak water of een sopje buiten zetten met wat sponsjes erbij. Kleren aan die nat mogen worden en samen met mama speelgoed afsoppen kan heel gezellig en vooral leuk zijn. De tuinslang erbij om het sop eraf te spoelen en schoon is al het speelgoed. Natuurlijk kun je dat alleen met speelgoed doen dat goed tegen (veel) water kan. Is het minder mooi weer dan nu dan kun je een bak water in de gootsteen zetten, stoel erbij en samen soppen.

Laat je kinderen er aan wennen dat ze je helpen met kleine karweitjes. Als kinderen dat niet gewend zijn om te doen dan moeten ze daar in het begin natuurlijk aan wennen. Begin met je kindje te laten helpen met speelgoed op te ruimen bijvoorbeeld. Heel goed voor het leren van structuur en ordenen en dat alles zijn vaste plaats heeft. Door alles voor je kind te doen raakt je kind eraan gewend dat hij zelf geen inbreng hoeft te hebben, is de kans redelijk groot dat het passief wordt en het later zelf maar moeilijk tot eigen activiteit te brengen is. Hier gaat zeker het "jong geleerd - oud gedaan" op. Denk erover na wat je zou willen dat je kind later kan en doet als het bijvoorbeeld een puber is. Zorg dat je je kind nu leert wat je zou willen dat het laten kan of doet. Als je kind een puber is dan komt ook de weerstand en is het veel moeilijker je kind nog wat aan te leren.

Als je in je achterhoofd houdt dat jonge kinderen "na-apers" bij uitstek zijn dan kun je daar met enige oefening handig gebruik van maken en een hoop gedoe voorkomen. De kunst is om zelf de handigheid te krijgen om deze kennis op een creatieve manier in te zetten en je zult daar veel plezier van hebben.

Mensen Leren Van Mensen

Er zijn verhalen bekend van kinderen die door wolven zijn grootgebracht en hoe deze kinderen zich ontwikkelen. Ze "lopen" op handen en voeten en grommen en huilen als wolven. Om je als kind te kunnen ontwikkelen heb je mensen als "voor-beeld" nodig anders kun je geen mens worden. In de eerste jaren van je leven zijn mensen als voorbeelden dus heel belangrijk want hoe kun je anders leren hoe je mens moet worden? Hoe je je gaat ontwikkelen is dus voor een groot deel afhankelijk van de "voorbeelden" die je na kunt doen. Als je ouders veel tegen je praten b.v. zul je naar alle waarschijnlijkheid een beter taalgevoel ontwikkelen dan wanneer je ouders niet of weinig tegen je praten simpelweg doordat je vaker of minder vaak taal (door mensen gesproken) gehoord hebt en woorden hebt leren begrijpen, zo klein als je bent. Als je ouders Chinees spreken dan ga jij dat ook doen maar als ze Nederlands spreken dan doe jij dat ook. Het feit dat je er in het begin nog niet bewust op kunt reageren, wil niet zeggen dat het je niet vormt.

Eerste Stapje Naar Zelfstandig Leren;
Het Zelfgenererend Leervermogen Wordt Ontwikkeld

Hetzelfde geldt voor de aandacht en warmte die je als kind krijgt maar ook of je ouders op iedere "kik" reageren of angstig zijn of alles wel goed met je gaat. De kunst voor ouders bij het opvoeden van kinderen is om een evenwicht te vinden tussen goed voor je kind zorgen maar je kind ook de gelegenheid te geven om te leren hoe de dingen hier op aarde werken. Dat het niet altijd de aandacht kan hebben en dat het soms ook eens even op zichzelf moet leren zijn.

Ook dat is een leerproces want als kind kun je er heel erg aan wennen dat je ouders ieder moment van de dag "beschikbaar" zijn. Je ziet maar al te vaak dat heel jonge kinderen er aan gewend zijn geworden om altijd alle aandacht te krijgen. Als er dan een broertje of zusje bijkomt dan kan dat een probleem worden omdat de ouders hun aandacht moeten gaan verdelen. Je bent dan als "ouder" kind gewend om ieder moment van de dag de volle aandacht te krijgen maar opeens kan dat niet meer, je begrijpt daar niets van en je gaat je daar natuurlijk tegen verzetten want ineens is alles "anders". Opeens word je "lastig" omdat je ouders moe zijn en ook niet alles tegelijk kunnen. Je gaat dan onder de noemer "moeilijke kinderen" vallen.

Voor jonge ouders is het dus belangrijk om je als kind te laten wennen aan momenten van alleen zijn en jezelf "vermaken" hoe pril dat in het begin ook mag zijn. Maar het is echt een eerste stap naar het leerproces dat je later in school moet gaan. Dat je zelfstandig iets kunt doen. Dat lijkt in deze fase van je ontwikkeling overdreven maar hier worden de eerste fundamenten gelegd.

Dat kan heel moeilijk zijn omdat ouders natuurlijk heel blij met je zijn, je alle warmte en aandacht willen geven en het heel leuk vinden om met je te spelen en van je te genieten maar voor de lange termijn is het voor ouders heel belangrijk om dit in het achterhoofd te houden. Niet alleen voor hen zelf maar ook voor jou als kind omdat je leert dat je ook dingen alleen kunt en soms moet doen.

Op school zie je vaak kinderen die bijna een een-op-een-begeleiding nodig hebben omdat ze niet (meer) weten hoe ze zelfstandig iets kunnen leren. Bij deze kinderen is het zelfgenererend leervermogen onvoldoende ontwikkeld.

Kwaliteit Van Spelen

In het verleden hebben mensen zich bijna als vanzelfsprekend ontwikkeld en we vinden het als volwassene heel normaal dat we kunnen wat we kunnen.

Maar je moet niet vergeten dat de kinderen die nu opgroeien dat in heel andere omstandigheden doen dan dat de meeste volwassenen van nu dat vroeger als kind deden. En zeker heel anders dan in de tijd dat hun oma's en opa's klein waren. Toen ik een kind was (ik ben 53), speelden we ALTIJD buiten, tenzij het slecht weer was. Er was op woensdagmiddag van 4 tot 5 "kinderuurtje" op tv en voor de rest speelden we. Even naar binnen om wat te eten en dan weer naar buiten. En of dat niet genoeg was: we speelden ook ALTIJD in de pauzes op school.

En WAT speelden we? We waren altijd bezig om vaardigheden te leren en te proberen steeds beter te worden: touwtje springen, kaatsenballen, knikkeren, hoepelen, steltlopen enz. Verder speelden we spelletjes, bouwden we hutten, graafden we kuilen om in te zitten enz. Het z.g. educatief speelgoed van nu bestond niet. Educatief speelgoed is voor een groot deel, naar mijn mening, bedacht door de commercie om er veel geld mee te verdienen. Veel z.g. educatief speelgoed is lang niet zo educatief als men ons wil laten geloven. Zelf actief bezig zijn met hele simpele dingen, eigen plannetjes maken en de fantasie gebruiken, zelf spelen en ontdekken en op een natuurlijke manier motoriek en zintuigen ontwikkelen is verreweg het beste voor de ontwikkeling van kinderen.

Spelend Oefenen Is Ongelooflijk Belangrijk Voor De Ontwikkeling Van Kinderen !

Voor het leren van ALLE vaardigheden, dus ook motoriek (grove motoriek, fijne motoriek, sensomotoriek) moet GEOEFEND worden. En spelen was vroeger het constant oefenen van je basisvaardigheden die je (later) voor het leren, zo hard nodig had. Welke vaardigheden dat allemaal zijn, zal ik in mijn volgende blogberichten beschrijven. Een half uurtje per dag bewegen, zoals nu vaak geadviseerd wordt, kan dan misschien voor de gezondheid van kinderen genoeg zijn maar zeker niet voor hun ontwikkeling!!

Zeker in de eerste jaren is beweging en de ruimte om jezelf te ontwikkelen essentieel omdat je je basisvaardigheden ontwikkelt. Het mag er dan niet zo uitzien maar een klein kind is constant bezig om zijn motoriek en zintuigen te ontwikkelen en te leren om die goed samen te laten werken. In verreweg de meeste gevallen heeft het nog een vermogen om (als het genoeg gelegenheid krijgt) dingen vanuit zichzelf te leren. Ik noem dat het zelfgenererend leervermogen. Alles wat je verder leert, bouw je op het fundament dat die eerste belangrijke jaren gelegd wordt. Als dat niet stevig genoeg is (om welke reden dan ook) dan kan het heel moeilijk zijn om stabiel en daadkrachtig in het leven te komen staan.

Mooi en Duidelijk Leren Schrijven
Wordt Steeds Moeilijker Voor Kinderen !

In het NRC van 8 november 2008 stond het bericht (zie de links) dat het Platform Handschriftontwikkeling op dinsdag 11 november een petitie aan de Tweede Kamer zou gaan aanbieden omdat de kwaliteit van het handschrift van kinderen steeds slechter wordt. In het voortgezet onderwijs komt het steeds vaker voor dat jongeren hun eigen handschrift (dus ook hun aantekeningen) niet meer kunnen lezen.

In het artikel zegt schrijfpedagoog dhr. Schoemaker dat de motorische ontwikkeling tegenwoordig „trager” verloopt doordat kinderen binnen zitten. Verder zegt hij: „Met schrijven train je tegelijk het sensomotorisch geheugen". En „Schrijven bevordert de samenwerking tussen de linker- en hersenhelft.” Er blijkt steeds meer vraag te komen naar een handschriftcursus of schrijftraining waarbij kinderen beter leren leren schrijven en daarmee hun handschriftkwaliteit te verbeteren. De schrijfspecialisten vinden dat er op de basisschool meer aandacht voor moet komen.

Zoals we allemaal wel weten zitten kinderen steeds vaker en langer achter de computer en kijken ze daarnaast ook nog de nodige tijd TV. Voor de ontwikkeling van kinderen is het ongelooflijk belangrijk om ervoor te zorgen dat ze weer veel meer (doelgericht) gaan spelen. Fijngevoeligheid in je bewegingen (dat is belangrijk voor b.v. het leren schrijven) kun je alleen maar leren door oefening. Doelgericht spelen is voor kinderen DE manier om tegelijkertijd met de ontwikkeling van de motoriek onder meer deze vaardigheden, hun waarneming en het zelfgenererend leervermogen te ontwikkelen. Het probleem is dat veel ouders zich niet realiseren wat de effecten van te weinig spelen en bewegen op de leerprestaties van hun kind zijn.

Speelgoed Kan Jonge Kinderen Doof Maken

Een onderzoek dat door een Belgisch ziekenfonds is gedaan wijst uit dat speelgoed dat geluid maakt, blijvende schade aan het gehoor van jonge kinderen (baby's, peuters en kleuters) kan veroorzaken. Het blijkt dat bij 86% (!) van het speelgoed het om een groot risico gaat omdat dat speelgoed meer dan 100 decibel aan geluid maakt. Voor jonge kinderen is dat vooral schadelijk omdat ze van nature dingen die ze horen tegen hun oor willen houden waardoor het geluid extra sterk binnenkomt. Kijk bij de links aan de rechterkant van mijn blog voor het hele artikel dat op donderdag 13 november in de Gazet van Antwerpen stond.

Dit bevestigt mijn stelling dat speelgoed heel vaak niet gemaakt is om jonge kinderen zich beter te laten ontwikkelen. Het is heel jammer maar het draait allemaal (alweer) om geld. Als je mijn blogs volgt, zul je een andere kijk op speelgoed gaan krijgen. Veel speelgoed is niet gemaakt om de ontwikkeling van kinderen echt te bevorderen hoewel dat op de verpakking wel vaak gezegd wordt. Ik zal hier in de loop van de tijd regelmatig over gaan schrijven maar ik vind het belangrijk om deze waarschuwing nu al op mijn blog te zetten.

TROS Radar: Kleurstoffen In Snoep En Voeding Dragen Bij Aan Hyperactiviteit Van Kinderen

In het programma van TROS Radar is gisteren aandacht besteed aan de bijdrage die kleurstoffen en smaakstoffen kunnen leveren aan het verhogen van hyperactiviteit bij kinderen. Er is onderzoek gedaan door de Foods Standards Agency (FSA) in Engeland en de Southhampton University naar zes azo-kleurstoffen. Dit onderzoek werd gehouden onder peuters en kinderen van 8 en 9 jaar waarvan vastgesteld was dat ze niet hyperactief waren.

Er worden natuurlijk weer allerlei opmerking over de degelijkheid van het onderzoek gemaakt. Natuurlijk, er zijn allerlei mensen die hier niet aan willen omdat er wat veranderd moet worden. Het Nederlandse voedingscentrum sluit zich aan bij de EFSA (voedingsautoriteit binnen Europa) en wil meer onderzoek. Die zijn, naar mijn gevoel, bang voor claims van de voedingsindustrie dus die willen een dichtgetimmerde onderbouwing hebben voordat ze formele uitspraken gaan doen.

We kunnen ook gewoon ons gezonde verstand gebruiken: ons lichaam is een natuurlijk organisme die de wetten van de natuur volgt. Belasten we dit organisme met een ongelooflijke hoeveelheid tegennatuurlijke stoffen (want dat is wat er in werkelijkheid gebeurt want bijna alle voeding wordt opgepimpt met deze stoffen) dan gaat dit organisme op allerlei manier proberen om deze ballast, waar het helemaal niks mee kan omdat het ze niet "herkent", weer kwijt te raken. Dat kan zich op allerlei manier uiten en niemand staat er toch van te kijken dat kinderen daar door middel van gedrag op reageren.

Het lichaam als organisme is ontzettend slim en gevoelig. Naar mijn gevoel signaleert het wel degelijk dat er iets niet in orde is maar de tegenwoordige mens (en kinderen al helemaal) herkennen de signalen niet meer en worden zich die niet bewust of kunnen ze niet onder woorden brengen. We leggen het verband niet meer maar dat is er wel. Negeren we de signalen dan stapelt alles zich alleen maar steeds meer op.

We leven al in een heel tegennatuurlijke omgeving. Laten we onze kinderen dan niet nog met allerlei onnodige dingen belasten en ze de kans geven om hun organisme op een zo natuurlijk mogelijke manier op te bouwen. Ze moeten er voor de rest van hun leven mee doen!!

De fabrikanten gaan na 20 juli 2010 over op andere kleurstoffen of plaatsen een waarschuwing op de verpakking. We hoeven niet tot die tijd te wachten en we kunnen gewoon onze kinderen nu al een alternatief geven. Kinderen leren in de meeste gevallen van ons wat lekker is en wij leren ze dat die knalrode en groene snoepjes (de veelal uit alleen suiker en kleur-, geur- en smaakstoffen bestaan) lekker zijn dus dat nemen ze van ons over. Natuurlijk zijn de meeste kinderen nu aan die "lekkere" dingen gewend en duurt het soms een tijd voordat we ze op andere gedachten kunnen brengen. Als we kleine kinderen hebben kunnen we ze nu al aanleren om dit soort dingen niet te eten door het ze simpelweg niet te geven.

Gemakkelijk genoeg toch?

Klik voor meer informatie op de link aan de rechterkant van dit blog en zoek de uitzending van 11-05-2009 op.