Jonge Kinderen Moeten Actief En Creatief Bezig Kunnen Zijn

Met actief en creatief bezig zijn bedoel ik dat kinderen hun spel zelf moeten kunnen maken. Onder andere door het (teveel) kant-en-klare speelgoed van tegenwoordig (met spel- en gewone computer, tv, dvd enz) krijgen kinderen veel te weinig kans om zelf actief te zijn, hun fantasie te gebruiken en hun motoriek en zintuigen te ontwikkelen. Daarbij komt dat ze vaardigheden die voor het goed kunnen leren op school waardoor ook onvoldoende ontwikkeld worden.

Als je jonge kinderen hebt dan weet je dat ze in hun fantasie alles kunnen. Een steentje is eerst een taartje dat jij lekker op moet eten en op een ander moment kan het steentje ineens weer iets helemaal anders voorstellen. Dat is de kracht van de fantasie die jonge kinderen nog hebben en die de kans moet krijgen om tot volle bloei te komen. Over een (te) ruime fantasie die jonge kinderen hebben hoef je je niet bezorgd te maken want die verdwijnt tegen de tijd dat de fase van de zg. schoolrijpheid begint te komen. Dan worden de fantasie op een andere manier door je kind ingezet en dan verdwijnt ook het fenomeen dat een voorwerp op een moment het een kan zijn en op een ander moment weer iets anders.

Deze fantasie zorgt ervoor dat kinderen kunnen spelen en zich kunnen ontwikkelen. Wij zijn onderdeel van de natuur en het is pas in de laatste paar decennia dat kinderen (veel) speelgoed tot hun beschikking hebben. Vroeger leefden de mensen nog dichter bij de natuur en hadden ze weinig bezittingen maar ook toen speelden kinderen en ontwikkelden ze zich. Het spelen van kinderen is een soort oerkracht die nodig is om te kunnen ontwikkelen en kinderen weten dit instinctief. De fantasie zorgt ervoor dat alle voorwerpen voor het spel gebruikt kunnen worden en het beste is als deze voorwerpen zo weinig mogelijk "af" zijn. Leer je je kindje dat een plastic aardbei en aardbei is en niets anders dan beperk je zijn fantasie. Een plastic aardbei is overigens ook geen aardbei maar een stukje plastic waarin wij de vorm en de kleur van een aardbei herkennen. Door je kindje te leren dat dat een aardbei is en niets anders, geeft je hem eigenlijk informatie die niet klopt, maar dat terzijde.

Kinderen spelen in feite hun eigen leven en ervaringen na. Is oma ziek en ligt ze in het ziekenhuis dan zie je dat kinderen bv. doktertje gaan spelen en hun eigen ervaringen omzetten en verwerken door het spelen. Daarom is het belangrijk dat kinderen wat basisspeelgoed hebben zoals wat pannetjes, kommetjes, blokjes, houten lepels, stokjes, steentjes (als ze groot genoeg zijn dat ze die niet meer in hun mond steken) lappen, wasknijpers, wat poppen of knuffels enz.

Verder zijn een paar stoelen, een tafel, een kleine tafel, een grote bak enz. heel geschikt om mee te spelen. De stoelen kunnen een trein worden of op hun kant gezet een boot. Met lappen kun je tenten bouwen, ze gebruiken als dekentje voor de pop of voor jezelf om onder te gaan liggen. De tafel kan als hut dienen en de kleine tafel als brug waar je vanaf kunt springen. Als kinderen op deze manier kunnen spelen dan oefenen ze op een vanzelfsprekende manier hun motoriek: lappen ophangen, wasknijpers openknijpen, in een pannetje roeren enz. Verder worden hun zintuigen ontwikkeld want de lappen voelen anders dan de steentjes, hebben een ander gewicht en klinken anders als ze op de grond vallen.

En het allerbelangrijkste is nog (hoewel je dat eigenlijk niet zo kunt zeggen want in de ontwikkeling van kinderen hangt alles met alles samen) dat kinderen leren hoe ze moeten leren. Ze leren een plan maken (ik wil een tent maken of een kasteel bouwen, hoe begin ik en wat moet ik doen om mijn plan uit te voeren), ze leren wat kan en wat niet kan (een lap blijft niet zelf rechtop staan en een steentje is te licht om een hele lap tegen te houden), ze leren om het probleem dat ze hebben op te lossen (als je er tenminste niet meteen bij staat om ze hij het minste of geringste te helpen) en nog veel meer. Als je de tijd neemt om naar je kind te kijken als het speelt en je jezelf afvraagt wat hier eigenlijk voor vaardigheden geoefend worden die bij het leren op school straks zo hard nodig zijn dan zul je versteld staan hoeveel wijsheid er in het natuurlijke kinderspel terug te vinden is.

Er komen steeds meer kinderen die niet meer of niet meer goed kunnen spelen. Dat kan verschillende redenen hebben maar een van de belangrijkste redenen is dat we ze eigenlijk het spelen afleren, ze veel teveel en te "af" speelgoed aanbieden waardoor ze vaak door de bomen het bos niet meer zien. Meestal komt het erop neer dat alles in de kamer rondgestrooid wordt en er eigenlijk met niets echt gespeeld wordt. Om te kunnen spelen hebben jonge kinderen eigenlijk maar heel weinig en simpel basisspeelgoed nodig. Heeft je kindje teveel speelgoed dan moet je dat natuurlijk niet allemaal tegelijk weghalen maar beetje voor beetje. Kinderen die niet goed kunnen spelen hebben soms hulp nodig om het zelf spelen weer te ontdekken.

Hoe speelt jouw kindje en gaat het met het speelgoed dat hij heeft om?

Jonge Kinderen Zijn "Na-apers"

Wij zijn allemaal eigenlijk een beetje "na-apers" want anders zouden we niet van anderen kunnen leren. Kijk maar naar de landen wiens economie groot geworden is door bestaande producten te kopieren.

Jonge kinderen leren vooral door na te doen wat volwassenen doen. Wij zijn het "voor-beeld" dat zij "na-doen". Jouw jonge kind wil voortdurend doen (0f naspelen) wat jij doet en wil heel graag "helpen" hoewel wij dat niet altijd als helpen ervaren. Bij het opvoeden van kinderen is het heel belangrijk dat wij ons realiseren dat jonge kinderen dit gedrag hebben zodat wij hier op een goede manier gebruik van kunnen maken.

Wil je jonge kinderen iets laten doen dan is het belangrijk om niet met je kind in discussie te gaan maar het gewoon zelf gaan doen. Een simpel voorbeeld: wil je weggaan doe dan eerst zelf je jas aan voordat je je kind zijn jasje aan doet. Je maakt dan handig gebruik van de behoefte om "na-te-apen" en je kind weet tegelijkertijd dat jullie ergens naar toe gaan. Woorden en dingen uitleggen komen bij jonge kinderen lang niet altijd op die manier aan als wij denken of zouden willen. Discussies aangaan met jonge kinderen is vaak weinig effectief en het kan zelfs frustrerend zijn omdat je kind niet goed jouw gedachtengang kan volgen. Jij kunt dan gaan denken dat het niet wil doen wat jij wilt en daardoor geïrriteerd raken. Het goede voorbeeld geven werkt veel beter en daar heeft je kind houvast aan omdat het kan zien wat de bedoeling is. Op deze manier kun je het gedrag van kinderen op een vanzelfsprekende manier positief beïnvloeden.

Stel je wilt speelgoed met je kind schoon gaan maken. Het is nu prachtig weer en je kunt nu heel gemakkelijk een grote bak water of een sopje buiten zetten met wat sponsjes erbij. Kleren aan die nat mogen worden en samen met mama speelgoed afsoppen kan heel gezellig en vooral leuk zijn. De tuinslang erbij om het sop eraf te spoelen en schoon is al het speelgoed. Natuurlijk kun je dat alleen met speelgoed doen dat goed tegen (veel) water kan. Is het minder mooi weer dan nu dan kun je een bak water in de gootsteen zetten, stoel erbij en samen soppen.

Laat je kinderen er aan wennen dat ze je helpen met kleine karweitjes. Als kinderen dat niet gewend zijn om te doen dan moeten ze daar in het begin natuurlijk aan wennen. Begin met je kindje te laten helpen met speelgoed op te ruimen bijvoorbeeld. Heel goed voor het leren van structuur en ordenen en dat alles zijn vaste plaats heeft. Door alles voor je kind te doen raakt je kind eraan gewend dat hij zelf geen inbreng hoeft te hebben, is de kans redelijk groot dat het passief wordt en het later zelf maar moeilijk tot eigen activiteit te brengen is. Hier gaat zeker het "jong geleerd - oud gedaan" op. Denk erover na wat je zou willen dat je kind later kan en doet als het bijvoorbeeld een puber is. Zorg dat je je kind nu leert wat je zou willen dat het laten kan of doet. Als je kind een puber is dan komt ook de weerstand en is het veel moeilijker je kind nog wat aan te leren.

Als je in je achterhoofd houdt dat jonge kinderen "na-apers" bij uitstek zijn dan kun je daar met enige oefening handig gebruik van maken en een hoop gedoe voorkomen. De kunst is om zelf de handigheid te krijgen om deze kennis op een creatieve manier in te zetten en je zult daar veel plezier van hebben.